Mục Lục
Frères de la Sainte Famille de Banam – F.S.F.
1. Vài nét về nguồn gốc và lịch sử Hội Dòng
Vì nhu cầu truyền giáo tại Giáo phận Phnom Penh (lúc ấy gồm toàn Vương Quốc Campuchia và hai Giáo phận Cần Thơ và Long Xuyên ngày nay), vào cuối năm 1904, Linh mục Henri Pianet (1852-1915) thuộc Hội Thừa Sai Paris, được Đức cha Bouchut chọn để thành lập trường Giảng viên Giáo lý Truyền giáo tại Banam (Tỉnh Preyveng, Campuchia). Trường được khai giảng vào năm 1906 với khoảng 15 học viên. Cha Pianet là Giám đốc, trực tiếp đào tạo các Giáo lý viên và đã soạn nội quy của trường, nhưng nay đã bị thất lạc. Cha Pianet là một người thầy tận tụy và đầy nhiệt huyết, đã đào tạo được nhiều lớp Giảng viên Giáo lý. Các Giảng viên Giáo lý này đã dạy Giáo lý tại những vùng sâu, vùng xa, nơi không có các Linh mục hoặc đi mở các thí điểm truyền giáo. Năm 1915, ngài qua đời vì bệnh tật và cha Blondet nối tiếp sự nghiệp của ngài. Tuy nhiên, vì không phải là tu sĩ nên các Giáo lý viên không có đủ uy tín để giảng dạy, trình độ của họ cũng còn non kém, đời sống đạo đức thiếu gương mẫu, nên cần có một sự cải tổ.
Trên cơ sở này, vào năm 1931, Đức cha Valentin Herrgott (1864-1936), Giám mục Phnom Penh đã cho sáng lập Dòng Các Tu Huynh Giảng Viên Giáo Lý Thánh Gia Banam (Frères de la Sainte Famille de Banam, viết tắt là F.S.F., quen gọi là các Thày Dòng Banam), nay gọi là Dòng Thánh Gia. Dòng Các Tu huynh Giảng viên Giáo lý Thánh Gia Banam vẫn giữ mục đích của trường Giảng viên Giáo lý. Cha Blondet (1870- 1941) là Bề trên tiên khởi của Dòng.
Nhưng Dòng thực sự khởi sắc với sự cải tổ của cha Giuse Vuillez (1912-1975) từ năm 1939. Cha Giuse Vuillez soạn Hiếp pháp, Tập quán pháp, chương trình đào tạo, v.v.. Ngài vẫn giữ mục đích của trường Giảng viên Giáo lý : đào tạo các giảng viên giáo lý. Tuy nhiên cha Giuse Vuillez cho đã mở rộng thêm sứ vụ của Hội Dòng : mở các trường dạy học.
Năm 1967, một Tổng hội được mở ra trong Hội Dòng để canh tân theo tinh thần Công đồng Vatican II với những sửa đổi thích nghi bộ Luật Dòng (Xc. Tờ bướm 1971). Nhưng những sửa đổi này đã thất lạc.
Năm 1968, Tu huynh Jean đắc cử Bề trên và là Bề trên tiên khởi người Việt. Từ đó, cha Vulliez rút lui, trao lại toàn bộ Hội Dòng cho người Việt Nam điều hành.
Ngay từ năm 1936, các Tu huynh đã được gửi đi khắp nơi trong Giáo phận để mở các thí điểm truyền giáo và dạy Giáo lý.
Trong suốt thời gian gần 40 năm (1931-1970) trên đất Chùa Tháp, Dòng Thánh Gia đã cung cấp cho Giáo Hội Campuchia và Việt Nam hàng trăm tu sĩ, tích cực góp phần đắc lực với các Linh mục Thừa sai trong việc mở mang Nước Chúa. Dòng cũng đã mở trường Sinh ngữ để dạy tiếng Việt và tiếng Khmer cho các cha thừa sai, giúp các ngài hội nhập vào nền văn hóa của Việt Nam và Campuchia.
Vào đầu năm 1970, một cơn chính biến xảy ra tại Campuchia, với chiến dịch “Cắp Duồn” (chém giết người Việt) vô cùng dã man và tàn bạo. Tất cả các tu sĩ Thánh Gia, vì là người Việt nên đã bị trục xuất về Việt Nam.
Về Việt Nam, ngày 12/08/1970, Dòng được Tòa Thánh cho phép chính thức sát nhập vào Giáo phận Long Xuyên. Tuy nhiên, trong thời gian đó Dòng đã mở thêm nhiều chi nhánh trong các Giáo phận Cần Thơ, Xuân Lộc, thành phố Hồ Chí Minh, Ban Mê Thuột.
Ngày nay, Dòng đang tiếp tục sứ vụ : mở hoặc phụ trách các thí điểm truyền giáo : Tân Tuyến, Hội An, Cây Dương, Thứ 10, Kinh 8, v.v., tại Giáo phận Long Xuyên.
2. Đặc sủng, linh đạo và sứ vụ
Các Đấng sáng lập đã thành lập Hội Dòng Thánh Gia để đáp ứng nhu cầu truyền giáo bao la, nhất là tại những vùng sâu, vùng xa tại Giáo phận Phnom Penh (lúc ấy gồm toàn vương quốc Campuchia và hai Giáo phận Cần Thơ và Long Xuyên ngày nay) vào những năm đầu thế kỷ trước.
Các tu sĩ Thánh Gia sống theo tinh thần gia đình Thánh gia Nazareth. Đó là Đơn Sơ (khiết tịnh), khó nghèo, vâng lời, và yêu thương (đời sống cộng đoàn), trong Chúa Ba Ngôi theo tinh thần Thánh Gia.
Hội Dòng phục vụ Thiên Chúa nhằm xây dựng Nước Trời được công bố cho người nghèo. Tham gia vào ơn đoàn sủng của Đấng sáng lập trước nhu cầu của thời đại ngài, các phần tử Dòng hiến thân lo việc tông đồ bằng giảng dạy giáo lý, giáo dục các trẻ em và tham gia vào các công tác mục vụ của Giáo phận.
Khẩu hiệu của Dòng là : “Nguyện Nước Cha trị đến.” (Adveniat Regnum Tuum = A.R.T.). Bổn Mạng : Lễ Thánh Gia
3. Hoạt động tại Việt Nam
Hoạt động chính hiện nay của Dòng là mở các điểm truyền giáo ở những vùng sâu vùng xa, với những quan tâm hàng đầu là nâng cao mức sống vật chất và tinh thần cho đồng bào nghèo ở địa phương, góp phần làm cho “Nước Cha Trị Đến” (A.R.T.) theo như khẩu hiệu của Dòng.
Mục vụ giáo xứ tại các Giáo phận Long Xuyên, Cần Thơ, Xuân Lộc, thành phố Hồ Chí Minh và Ban Mê Thuột.
Xem thêm bài viết: Giới thiệu các dòng tu tại Việt Nam
Các Cộng Đoàn
- Nhà Mẹ Long Xuyên (Cần Xay, Long Xuyên)
- Cộng đoàn Đệ tử viện Long Xuyên
- Cộng đoàn Hội An (Long Xuyên)
- Cộng đoàn Tu sinh Cần Thơ
- Cộng đoàn Kinh Viện Hiệp Bình Phước (Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh): Cộng đoàn hiện có 12 Tu huynh đang theo học tại các Học viện : Học viện Đa Minh, Học viện Phanxicô, Học viện Don Bosco, Học viện Lasan và Học viện Liên Dòng.
- Cộng đoàn Tu sinh Văn Thánh (thành phố Hồ Chí Minh)
- Cộng đoàn Tập viện Túc Trưng (Giáo phận Xuân Lộc)
- Cộng đoàn Hiệp Nhất (Giáo phận Xuân Lộc)
- Cộng đoàn Phước Tín (Giáo phận Ban Mê Thuột)
- Cộng đoàn Phi Luật Tân
- Cộng đoàn Pháp
Nhân Sự (2014)
52 (khấn trọn 38 ; khấn tạm 14)
Anh em học tại Trung tâm Học vấn Đa Minh
Thời gian học tại Trung tâm Học vấn Đa Minh : bắt đầu từ những năm 2002 cho đến nay, đã và đang có trên 15 anh em đang theo học.
Năm học 2014-2015, có 3 anh em :
- Tu huynh Rechard Nguyễn Thế Công, Thần IV.
- Tu huynh Anthony Phạm Thế Hưng, Triết II.
- Tu huynh Fidel Đinh Châu Phú, Triết II.
