Donald J. Goergen, O.P.
Cha Đa Minh là một vị thánh. Điều này đã quá rõ. Đôi khi thực tế có thể che khuất khiến cho người ta khó nhận biết một ai đó từ bên trong, vì thế cần phải nói ra. Chúng ta giam hãm hiểu biết của mình vào các sự kiện lịch sử xác định. Nhưng điều này không cho thấy rõ lắm đời sống của một người, đặc biệt là một vị thánh –có nhiều chuyện kể về các thánh hơn là các sự kiện lịch sử. Ở đây, mong ước của tôi không phải là viết hạnh tích thánh Đa Minh cho bằng đưa ngài vào cuộc sống. Trong khi vẫn muốn trung thành bao nhiêu có thể với các dữ kiện lịch sử có sẵn, tôi phải giải thích các dữ kiện, ngay cả những gì tôi chọn lựa nhằm nhấn mạnh. Tôi cố gắng cân bằng giữa lịch sử và giải thích, dẫu biết rằng lịch sử mà không có giải thích thì phản bội chính lịch sử, hoặc tạo ra vẻ khách quan không thể đạt được cho chúng ta, trong khi giải thích mà không có lịch sử có thể dẫn tới việc thuật chuyện hoàn toàn mang tính cá nhân, sẽ được hiệu chỉnh bởi chính các sự kiện.
Với đời sống cha Đa Minh, chúng ta không luôn dễ dàng xác định các sự kiện. Chúng tôi sẽ cố gắng hết sức. Một số điều đã được xây dựng và làm thành tư liệu. Nhiều điều khác cần phải có sự chọn lọc, phân định khôn ngoan, và giả thuyết suy luận, mà mỗi sử gia phải sẵn sàng đưa ra. Chúng ta thường biết rõ hơn một người sau khi họ qua đời và có thể nhìn lại một cuộc đời với sự hiểu biết về sau. Có nhiều vấn đề hơn so với những gì một sự kiện từ ban đầu đề nghị. Chính trí tưởng tượng phải được dành cho một vị trí thích đáng trong việc tái tạo. Điều Thiên Chúa đòi hỏi chúng ta không luôn là điều chính chúng ta chọn lựa, và điều Thiên Chúa thực hiện cho chúng ta vượt xa những gì tự chúng ta làm. Điều này đặc biệt đúng đối với đời sống của một vị thánh. Luôn có nhiều chuyện kể hơn những gì được trông thấy.
Hết lòng tựa nương vào Chúa, cha Đa Minh là người duy trì sự bình thản chiêm niệm cách tuyệt vời khi đối diện với những thách thức mà cuộc sống đem đến. Cha tín thác vào Chúa, Đấng quan phòng điều khiển vũ trụ với sự khôn ngoan và tình yêu. Cha nhận ra ân sủng nơi mọi sự. Lòng biết ơn, hoặc niềm vui, là tính cách của cha, cũng như đức khiêm nhường, một khía cạnh khác diễn tả lòng biết ơn. Trong lời trăng trối gửi tới những người theo cha, tức là các anh em và chị em, cha truyền cho họ phải sống khiêm nhường. Cha được yêu mến và cha biết mình được yêu mến, bởi cả Thiên Chúa và anh em, là những người cha đã dệt nên trong tấm vải cuộc đời cha. Nhưng, đây chỉ là điểm khởi đầu để chẳng bao lâu nữa sẽ vẽ nên một chân dung, hoặc kể một câu chuyện.
Vì vậy, tôi xin mượn giây phút này để diễn tả lòng biết ơn của tôi đối với chị Nancy de Flon, biên tập viên tuyệt vời của nhà xuất bản thánh Phaolô, là người đã tin tưởng vào dự án này ngay lần đầu tiên tôi đề nghị. Tôi cũng cảm ơn chị Barbara Beaumont, OP, thuộc Hiệp hội các nữ sử gia Dòng Giảng Thuyết, đã luôn giúp tôi an tâm. Tôi cũng tri ân cha Simon Tugwell, OP, vì sự dấn thân không biết mệt mỏi trong việc nghiên cứu ; anh Stan Drongowski, OP, đã đọc và chỉnh sửa bản thảo ; và cha Timothy Radcliffe, OP, dù rất bận, nhưng cũng đã viết lời giới thiệu. Tôi cũng chân thành cảm ơn các chị của tôi là Janet và Judy, đã luôn giúp tôi trong cuộc sống ; và các anh chị em Đa Minh, vì không có anh chị em, tôi không thể biết cha Đa Minh của tôi. Anh chị em là gia đình tôi, và trong đó một số là bạn thân thiết của tôi. Còn rất nhiều người tôi muốn tỏ lòng tri ân sâu sắc vì lời động viên, tình bạn, sự khôn ngoan của họ dành cho tôi ; tôi không thể nêu danh tất cả, nhưng chắc chắn, tôi biết họ. Xin chân thành cảm ơn.
