Hs 6,1-6; Lc 18,9-14
Dụ ngôn Đức Giêsu kể trong Tin Mừng hôm nay mở đầu như sau: “Có hai người lên đền thờ cầu nguyện, một người thuộc nhóm Pharisêu, còn người kia làm nghề thu thuế.”
Thời Đức Giêsu, hai người này thuộc vào hai nhóm tương phản với nhau. Nhóm Pharisêu chủ trương tuân giữ Lề Luật tỉ mỉ đến từng chi tiết, vì vậy được người ta xem trọng. Do lối sống tách biệt với quần chúng, họ còn được gọi là Biệt Phái. Đối lại, những người thu thuế vì cộng tác với chính quyền Rôma, nên bị xếp vào hạng tội lỗi, ngang hàng với các cô gái điếm. Hơn nữa, với công việc thu thuế, họ rất dễ sinh ra tham lam, bất chính.
Cả hai cùng lên Đền Thờ cầu nguyện, nhưng có vẻ người Pharisêu có được sự chuẩn bị tốt hơn. Ông mạnh dạn đến trước mặt Chúa và kể ra công trạng của mình: “Con ăn chay mỗi tuần hai lần, con dâng cho Chúa một phần mười thu nhập của con.” Lề luật chỉ đòi buộc người Do Thái ăn chay mỗi năm một lần (Lv 16,29-31); người Pharisêu này đã làm nhiều hơn gấp bội, một tuần hai lần, tức là hơn 100 lần một năm. Lề luật chỉ đòi buộc người Do Thái đóng một phần mười lợi tức nông nghiệp (Đnl 11,22-29), người Pharisêu này đã đóng thuế một phần mười mọi lợi tức thu nhập của mình. Rõ ràng với những gì người Pharisêu đã làm, xem ra ông xứng đáng đứng trước mặt Chúa hơn.
Đối lại, người thu thuế lên Đền Thờ, thậm chí chỉ đám đứng ở đằng xa để cầu nguyện. Ông cũng không dám ngước mắt lên, có lẽ vì tự thấy mình bất kính trước mặt Chúa, lại nữa ông sợ đôi mắt nhòm ngó, phê phán của người Pharisêu kia. Người thu thuế không kể được việc tốt nào cho Chúa nghe và cũng chẳng có gì để mà tự hào, ngoài lòng ăn năn, sám hối: “Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi.” Đức Giêsu bảo: người thu thuế khi trở xuống mà về nhà thì đã được nên công chính, còn người Pharisêu thì không. “Vì phàm ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên.”
Người Pharisêu đến trước mặt Chúa với nhiều việc tốt lành đã làm và ông đòi Chúa phải thưởng công. Ông biến việc cầu nguyện thành cơ hội để mặc cả với Chúa. Đối lại, người thu thuế cho thấy việc cầu nguyện tiên vàn là nhận ra lòng thương xót của Người.
Lạy Chúa rất nhân hậu từ bi, xin hướng lòng chúng con về cùng Chúa. Vì nếu không có Chúa phù trì, chúng con không thể làm chi đẹp ý Chúa. Amen. (Tổng Nguyện Thứ Bảy Tuần IV Mùa Chay)